vrijdag 8 februari 2013

Gong Xi Fa Cai

In Nederland kun je als december voorbij is opgelucht ademhalen. Je bent er weer voor een jaar vanaf. Niet dat ze niet leuk zijn, die feestdagen. Integendeel. Maar wel vermoeiend, met drukte, bezoek, werk dat blijft liggen.
In multicultureel Singapore duurt het feestseizoen langer. Het begon vorig jaar in oktober, met Hari Raja Haji, het islamitische offerfeest, ingebracht door de Maleise moslims. Daarna kwam, in november, Deepavali, het Hindoestaanse lichtfeest, dat weer andere immigranten meenamen uit India. Toen, tussendoor, speciaal voor ons, het Hollandse Sinterklaasfeest; op de voet gevolgd door Kerstmis en Oud en Nieuw. Net als Europa was Singapore in december drukker met winkelen, eten en op vakantie gaan, dan werk en nuttige zaken.

Maar nu in Europa iedereen zich zuchtend door de taaie, saaie laatste wintermaanden sleept moet in Singapore het grootste feest van het jaar nog beginnen: Chinees Nieuwjaar. Of ‘Lunar New Year’ zoals het in het politiek correcte Singapore, waar etnische referenties taboe zijn, wordt genoemd. Of het Lente festival. Onder welke naam ook, het vijftien dagen durend festijn zet de stad op zijn kop. De rood-gouden kerstversieringen maken plaats voor de rood-gouden chinees nieuwjaar versieringen. Rood, dat de boze geesten wegjaagt.

Alle tradities, mythologie en symbolen van dit complexe feest beschrijven, er is geen beginnen aan. Observaties, die van de met open mond toekijkende buitenlander, die heb ik wel. Deze lichten een tipje, een klein tipje, van de rode sluier van het chinese nieuwjaar op.

Als eerste zien we de oneindig lange rijen onnatuurlijk volgeladen miniatuur sinaasappelboompjes, waarvoor de rijen uit de VS geïmporteerde sparren in het tuincentrum hebben plaatsgemaakt. Het chinese woord mandarijn klinkt net als het woord geluk, dat voor sinaasappel als rijkdom. Twee dingen die iedereen in het nieuwe jaar wel wil, en de mandarijn-sinaasappel is een van de belangrijkste symbolen voor het chinese nieuwjaar. Overal zie je het sappig oranje gouden fruit. Hoog opgetast in winkels, om te geven aan vrienden en familie, of simpelweg tentoon te stellen in je huis. Ook ik wil een boom aanschaffen, ware het niet dat Jasmijn het met nare chemicaliën volgepompte fruit in haar mond blijft stoppen. We houden het bij ananassen, de plastic gevouwen exemplaren waar ook de lantarenpalen in ons condo mee volhangen.

Wat niet volhangt met fruit en rode lampions wordt met bloesemtakken versierd, want ook de aankomende lente wordt gevierd. Het tuincentrum staat verder vol planten, met gele, oranje en roze bloemen, of juist groen, en ik zoek een pot ‘lucky bamboo’ uit, de groene staken die gezondheid, geluk, liefde én overvloed moeten brengen. Tijm en Linde kiezen voor hun kamer een ‘lucky carrot’, een dikke, beglitterde radijs. Wat die hen zal brengen is mij niet helemaal duidelijk, maar mooi is hij wel.

Zoals bij ons in december, zijn de Singaporese huizen in januari en februari vol en versierd. Maar eerst moet alles nieuw, fris en schoon. Een maand van tevoren wordt er begonnen met boenen en schrobben. Deuren en kozijnen worden geverfd. Alle sporen van ongeluk en naars worden weggeveegd. De auto van de buurvrouw, glimmend gepoetst door haar zoon, is overtrokken met een hoes, zodat hij schoon blijft.

In de afgeladen supermarkten laden de Chinese Singaporeans hun wagens voller dan vol met meer dan alleen sinaasappels, voor een ander belangrijke onderdeel van het feest: eten. De vooravond van het nieuwe jaar wordt gevierd met een uitgebreide familiereünie, waar anders dan rond een volgeladen tafel. Maar verder geldt: zoveel dagen, zoveel gebruiken, zoveel gerechten. Meer zelfs. Alles in dubbele, even aantallen, voor dubbel geluk. Vooral gerechten zijn populair waarvan de naam klinkt als iets, dat in het nieuwe jaar gewenst is. Lotus zaad: mannelijk nageslacht. Varkenstongen: winst. Zeewier en oesters: rijkdom en goede zaken. Sla: groeiend vermogen. Gedroogde tofu: vervulling van geluk en welvaart. Verse tofu daarentegen wordt geweerd. De kleur wit staat voor dood en ongeluk.

Met verbijstering kijken we in de supermarkt naar de blikjes absurd dure abalone, die hoog opgestapeld staan in rechte rijen. Voor Singaporeans het hoogtepunt van de traditionele stoomboot maaltijd, de chinese fondue. Ik ben nieuwsgierig, maar meer dan vijftig dollar neertellen voor een blik van iets wat wordt omschreven als rubberige zeeblubber? Goedkoper kan ook, McDonalds heeft een special menu, het ‘Prosperity Meal’ dat overvloed brengt. Een tafel, zelfs een bord, mag nooit leeg zijn in deze periode. Dat brengt de kans dat dat later, gedurende het jaar, weer gebeurt.

We zijn er klaar voor. De kinderen hebben hun op school geknutselde rode envelopjes, de ang pao, volgepropt met speelgeld. Dit weekend zullen we naar Chinatown gaan, op zoek naar leeuwendansen en drakendansen en knallend vuurwerk, dat kwaad zal verdrijven en goeds kan aantrekken. Daarna, op maandag, doen we wat elke zichzelf respecterende expat in Singapore doet: we vertrekken voor een week naar het strand. Het strand van de gouden boeddha.

Rest me nog één ding, u 
Gong Xi Fa Cai te wensen. Oftewel een gelukkig en voorspoedig nieuwjaar, het jaar van de slang!

7 opmerkingen:

  1. PS er staan wat kiekjes op facebook: https://www.facebook.com/pages/Kamel/259014380814732
    (hoef je geen account voor te hebben, is een openbare pagina)

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Leuk om te lezen, ik wist er niet veel vanaf. Vind die foto van die radijs wel tof, gek ding. (kinderen ook leuk hoor! :))

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Wow...het ziet er wel gezellig en warm uit. Maar vanaf vandaag begint hier het carnaval!

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Leuk verhaal over Ch. Nieuwjaar. Jammer, dat we al weer weg zijn. Ik had graag nog een keertje de leeuwendansen en de miljoenklappers meegemaakt.Ga vanmiddag nenas lemak maken. Want Roos komt straks uit Oslo. Ik heb de angh paw zakjes nog niet gebruikt. Ken geen chinezen hier. Overal staat ook het dubbel happiness teken op. Dat is een mooi karakter.
    Kong Hi Fat Choi!
    Je moeder

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Ik vind het altijd zo leuk om te lezen over andere culturen. Dank voor het delen.

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Super om op jouw blog zo ook van alles te leren; leuk!

    BeantwoordenVerwijderen