vrijdag 9 mei 2014

Een vrije dag voor mama?

Afgelopen zondagochtend stond ik, met een flinke kater, dertig cupcakes te bakken voor een traktatie, een quiche te bereiden en een stapel zalmwraps te rollen voor een picknick. Dit terwijl ik tegelijkertijd met mijn heupen –want vieze handen- de kinderen van mijn rokken probeerde te schudden. Hup, de keuken uit, mama heeft het druk, of wil je soms met lege handen naar school morgen?

Ik werkte door, ondanks de man met de hamer, terwijl ik niet al te binnensmonds vloekte over hoe een moeder nooit, maar dan ook nooit eens vrij heeft, dat we 24/7 moeten werken, zonder tijd voor rust. En dat we voor al dat werk ook nog eens amper gewaardeerd worden, behalve dan op die ene zo commerciële ‘Moederdag’. Terwijl ik nog een paracetamol nam verweet ik mezelf heftig dat ik zoveel gedronken had en zo laat naar bed was gegaan en, vooral, dat ik dit werk niet allemaal de dag ervoor vast gedaan had. Toen had ik namelijk een extra paar handen beschikbaar.

Ik zou nu kunnen schrijven dat de ervaring me deed snappen waarom veel Singaporese ouders hun inwonende hulp in de huishouding, vaak oneerbiedig dienstmeisje genoemd, geen vrije dag geven. Maar zelfs in mijn misselijke staat begreep ik dat het niet altijd om mij gaat. Dat er een groep is die nog slechter af is dan jonge ouders: foreign domestic workers, oftewel buitenlandse huishoudelijk werksters. Deze dappere vrouwen laten hun eigen kinderen alleen en vertrekken naar een ander land om daar voor andermans kinderen te zorgen. Ze staan op vóór hun werkgevers om het ontbijt klaar te maken en zijn niet klaar voor het laatste bord van het avondeten afgewassen is. Of nog later, als de grillen van hun werkgever dat van hen eisen.

In Singapore valt huishoudelijk werk niet onder de arbeidswetgeving, wat betekent dat hun salaris, werkuren, vrije dagen in het weekend, ziekteverlof, vakantiedagen, betaald overwerk en al die andere dingen waar werknemers normaal gesproken recht op hebben, niet gereguleerd zijn. Huishoudelijk personeel in Singapore is volledig afhankelijk van de gulheid van haar werkgever.

Natuurlijk zijn er werkgevers die hun hulp goed behandelen. Ze behandelen haar zelfs als een deel van de familie. Het probleem is, de cao voor familieleden is, net als die voor moeders, bedroevend slecht. Familieleden krijgen, net als moeders, niet betaald, geen ziekteverlof, vrije dagen en niemand behandelt ze met veel respect. Maar een hulp in de huishouding is geen moeder. Ze is feitelijk ook geen hulp; ze is een werkneemster. Een werkneemster die, zoals alle werknemers, beschermd zou moeten worden door duidelijke wetgeving. Duidelijker wetgeving dan de nieuwe wet in Singapore die dan wel aangeeft dat huishoudelijke werkers recht hebben op een dag vrij in de week, maar tegelijkertijd een grote maas open laat, door de optie te geven om de hulp op zondag door te laten werken voor extra salaris. En als het dienstmeisje al een vrije dag krijgt, moet ze vaak eerst het ontbijt klaar maken, en zorgen niet te laat terug te zijn voor het avondeten. Het bereiden daarvan, uiteraard.

Dus ja, soms baal ik ervan dat ik als moeder nooit eens een dagje vrij heb. Dat ik zo weinig waardering krijg voor mijn werk. Toch besef ik me terdege hoeveel geluk ik heb met die zes dagen per week waarop wat extra hulp mijn leven oneindig veel makkelijker maakt. Komende zondag is het Moederdag. Maar ik ken iemand anders die het nog veel meer verdient verwend te worden dan ik.