donderdag 12 juli 2012

Stekelig kronkelbeest


Tijm komt aanlopen met een blaadje van de appelboom.
‘Wat is dit?’ vraagt hij.
Ik probeer het rare kronkelbeest van dichterbij te bekijken. Maar het loopt steeds weg. Op het blaadje zit een tweede kronkelbeest. Het heeft zich opgevouwen tot een stil balletje. 
'Ik denk dat die dood is,' wijs ik. 'Je hebt hem toch niet opgepakt met je vingers?'
'Neehee,' roept Tijm. 'Kijk, hij is niet dood. En inderdaad wriemelen de kleine kriebelpootjes zachtjes heen en weer. Zijn vriendje loopt het blad af, de tuintafel op. 
‘Het is denk ik een rups,’ zegt Tijm.
Ik kijk nog eens goed. ‘Ik weet het niet. Ik denk eerder een kever.’
‘Nee,’ roept Tijm, ‘het is een rups.’




Het beestje heeft een lang, harig lijf. Zwart, met blauwe stekels op zijn kop. En op zijn flanken dikke oranje stippen. Aan de voorkant heeft hij zes kriebelpootjes. Daar lijkt hij op een kever. Maar aan de achterkant kronkelt zijn stekelige lijf ver naar achter. Als hij loopt schuift het in en uit. Uit tot een lange sliert, of kort tot een propje. Tijm’s rups is geen gekke gedachte. Het beestje lijkt half rups, half kever. 'Een rupskever,' besluit ik.
‘Maar wat is het nou echt mama,’ vraagt Tijm weer.
‘Ik weet het niet schat. Zullen we het opzoeken?’

Boven het zoekveld van google twijfelen mijn vingers. Hoe zoek je naar een stekelige, zwart met oranje gestipte, half rups half kever? Dan, lukraak, op hoop van zegen typ ik precies dat in. Ik klik op ‘search images’ en ja hoor. Een minuutje later heb ik hem te pakken. De ladybug.
‘Ladybird?’ vraagt Tijm. Die kent hij wel, dat is lieveheersbeestje in het Engels.
‘Nee, een ladybug, wacht even.’
Ik klik een paar keer door.
En Tijm heeft gelijk. Een ladybug is een ladybird, en dat is een lieveheersbeestje. Maar dit is toch geen lieveheersbeestje? Nee, het is de larve ervan. Net als een rups de larve is van een vlinder. We hadden dus allebei een beetje gelijk. Het is een beetje een rups. En een beetje een kever. Een rupskever.


We duiken de appelboom in om te kijken of er nog meer zijn. Wat blijkt? De boom zit boordevol. Van larve tot ladybird. En van alles ertussen in. De rupskevers eten zich vol aan bladluizen en als ze tonnetje rond zijn klemmen zich vast aan een blad. Met hun kaken en pootjes boren ze zich vast en rollen hun lange achterlijf naar binnen. Net als een rups maken ze een pop, een oranje zwart gestipt rond coconnetje. Daar blijven een paar weken zitten, tot ze eruit zullen kruipen en hun vleugels zullen uitschudden en wegvliegen.

Met open mond bekijken de kinderen de larven en poppen in de boom. Ik ook.




Mijn hele leven al zag ik lieveheersbeestjes, in tuinen, bossen, zelfs op het strand. Maar nooit eerder zag ik deze larven, onze stekelige, harige, zwartoranje rupskevers. Of keek ik niet goed genoeg? Misschien had ik de ogen van een vierjarige nodig, om me te laten zien wat voor moois er allemaal niet groeit, bloeit, kruipt en verpopt, recht onder mijn neus. In onze eigen appelboom.

Naschrift: Natuurlijk gingen we elke dag kijken of de poppen al uitkwamen. En ja hoor, uit de kleine bolletjes kwamen heuse lieveheersbeestjes. Ze kropen een stukje over het blad om hun vleugels te laten drogen, en ze nestelden zich in veilige hoekjes. Zoals een oplettende lezer met kennis van zaken opmerkte zijn onze lieveheersbeestjes niet de inheemse zevenstippelige die we zo goed kennen, maar de Aziatische veelkleurige, die in allerlei soorten en maten voorkomen. Onze Aziatische beestjes zijn oranje met een heleboel zwarte stippen. Hoe lief en vriendelijk ze er ook uit zien, helaas schijnen ze de inheemse soorten langzaam te verdringen. Misschien moeten we ze maar in onze koffers pakken en meenemen, terug naar Singapore?



12 opmerkingen:

  1. Oh, ik zie dat ik gelijk had :) Daar houd ik van ;)

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Nooit geweten dit!! Hij ziet er wel grappig uit!!

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Noujazeg. Heb jij ook knap bij elkaar ge-photoshopt! (Het zal toch niet echt zijn?!)

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Allemaal echt handwerk uit eigen tuin! Nogal een priegelwerk, die priegelbeestjes. Al zal ik eerlijk toegeven dat die laatste, het lieveheersbeestje op de selderij, van vorig jaar is...

      Verwijderen
    2. Ter info.
      Die laatste is (denk ik) een andere soort lieveheersbeestje - het (inheemse) zevenstippelige lieveheersbeestje - dan de bovenste - het (invasieve) veelkleurige Aziatische lieveheersbeestje. Die invasieve lieveheersbeestjes verdringen jammer genoeg de inheemse soorten lieveheersbeestjes :(.

      http://nl.wikipedia.org/wiki/Zevenstippelig_lieveheersbeestje

      http://nl.wikipedia.org/wiki/Veelkleurig_Aziatisch_lieveheersbeestje

      Verwijderen
    3. He, dat is grappig, ik ga de poppen in de appelboom in de gaten houden! Ik moet zeggen dat ik die Aziatische hier nog nooit heb gezien. De 'gewone' zie je hier heel veel. Ik houd jullie op de hoogte!

      Verwijderen
    4. Ze kwamen gisteren uit en...je hebt gelijk! Maf, ik heb die beestjes nooit eerder in onze tuin gezien, wel legio van de inheemse vorig jaar. Ik zal wat foto's maken en plaatsen als ik even tijd heb. Ze zijn wat lichter oranje en hebben een heleboel stippen.

      Verwijderen
  4. Nooit gezien (en ik ben al >50). Ik was al aan 't denken dat 't half kever/half rups was, net als een muilezel ;-)

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Nou ja zeg, ik denk dat ik ook de ogen van jouw vierjarige nodig had om dit voor het eerst in mijn leven te zien. Leuk!

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Nou, wat briljant dit! Errug leuk!

    BeantwoordenVerwijderen